De septemberzon schijnt op de vreemde rotsformaties als ik om 6:17 uur in mijn ballon opstijg boven Göreme. Dit Turkse dorp van slechts 2.034 inwoners verwelkomt jaarlijks een deel van de 4,8 miljoen toeristen die Cappadocië bezoeken. Dat betekent meer dan 2.400 bezoekers per lokale inwoner – een van de hoogste ratio’s ter wereld. Maar terwijl mijn ballon hoger stijgt, onthult zich een nog verbluffender geheim: wat 90% van de bezoekers mist, bevindt zich niet aan de oppervlakte, maar diep onder de aarde.
De ondergrondse dimensie die bijna iedereen mist
Vanuit de lucht lijkt Göreme op een surrealistische maanlandschap met honderden fairy chimneys – kegelvormige rotsformaties gevormd door miljoenen jaren erosie. Deze bizarre schoorstenen trekken jaarlijks duizenden bezoekers naar het UNESCO-beschermde Göreme Open-Air Museum.
Maar terwijl toeristen foto’s maken van de iconische ballonnen bij zonsopgang, weten weinigen dat ze letterlijk boven een verborgen wereld zweven. Onder hun voeten ligt een uitgebreid netwerk van ondergrondse steden dat dateert uit de 7e-8e eeuw.
“De echte magie van deze plek zit in wat je niet meteen ziet,” vertelt een lokale gids terwijl hij me later door een nauw tunnelsysteem leidt. “Deze ondergrondse steden gaan tot acht verdiepingen diep en konden duizenden mensen huisvesten.”
“Het voelt alsof je door een tijdportaal stapt. Boven is het 2025, maar hier beneden reis je direct terug naar het Byzantijnse Rijk met elk keerpunt in de tunnel.”
Het is een gevoel dat ik herken uit Sighișoara in Roemenië, waar middeleeuwse architectuur een tijdreis mogelijk maakt. Maar wat Göreme onderscheidt, is de schaal en bewaartoestand. Deze ondergrondse complexen bevatten volledige woonruimtes, kerken, stallen, wijnmakerijen en opslagruimten, allemaal uitgehouwen in de zachte vulkanische tufsteen.
Terwijl ik door een van de meer dan 70 grotkerken loop, valt me de perfecte staat van de Byzantijnse fresco’s op. De kleuren zijn levendiger dan die in veel bovengrondse kathedralen, beschermd tegen eeuwen van zonlicht en luchtvervuiling.
Waarom september 2025 het perfecte moment is voor Göreme
Zoals in Lauterbrunnen in Zwitserland, waar natuurwonderen zich concentreren in een klein gebied, biedt Göreme een uitzonderlijke dichtheid aan bezienswaardigheden. Maar september 2025 biedt een zeldzame combinatie van perfecte omstandigheden.
De temperatuur schommelt nu rond de 22°C, ideaal voor het verkennen van de valleien zonder de 35°C+ zomerhitte. In deze periode zijn er minder dan 50% toeristen vergeleken met de zomerpiek, maar de ballonvaarten genieten van de meest stabiele windcondities van het jaar.
De beginnende herfstkleuren transformeren de Love Valley en Rose Valley in een palet van warme tinten, terwijl de lucht kristalhelder blijft – perfect voor die iconische ballonfoto’s die je op Instagram ziet.
Wat deze september extra bijzonder maakt: lokale autoriteiten hebben net nieuwe delen van de ondergrondse complexen geopend die tot 2024 ontoegankelijk waren voor het publiek. Deze recente ontdekkingen bevatten kamers en fresco’s die zelfs voor archeologen nieuw zijn.
Wat de reisgidsen je niet vertellen
De meeste toeristen bezoeken Göreme als dagtrip vanuit grotere steden, maar het geheim van lokale experts is om minimaal twee nachten te blijven. Voor de ultieme ervaring, boek een van de authentieke grothotels – veel comfortabeler dan je zou verwachten met moderne voorzieningen in eeuwenoude kamers.
Net als in Winterberg, Duitsland, dat grote bezoekersaantallen verwelkomt zonder massatoerisme, heeft Göreme een perfect evenwicht gevonden. Bezoek het Open-Air Museum vóór 8:30 uur of na 16:00 uur om de menigten te vermijden.
Voor ondergrondse verkenningen, negeer de drukke Derinkuyu ondergrondse stad en ga naar het minder bekende Kaymakli complex, waar je vaak hele kamers voor jezelf hebt. Lokale gidsen (voor ongeveer €35) kennen geheime ingangen die de meeste groepen missen.
Vraag specifiek naar de Soğanlı vallei, op 30 minuten rijden van Göreme, waar je hetzelfde soort rotsformaties ziet met vrijwel geen andere toeristen. De vallei is bekend om zijn pigeons houses – rotsnesten waar duiven eeuwenlang als levende postbodes dienden.
Terwijl ik met mijn vrouw Sarah door een smal pad in de Red Valley wandel, wordt me duidelijk waarom deze plek steeds meer aandacht krijgt. Het is een perfecte combinatie van natuurwonder, eeuwenoude geschiedenis en moderne gastvrijheid. Zoals de lokale bewoners zeggen: “Göreme is niet alleen een plek die je bezoekt, maar een verhaal dat je deel wordt.” September 2025 zou wel eens het perfecte hoofdstuk kunnen zijn om jouw versie van dat verhaal te beginnen.