De ochtendzon schittert op het kristalheldere water terwijl onze boot langzaam aanmeert bij Cayos Zapatilla. Ik stap voorzichtig op het poederachtige witte zand van dit onbewoonde paradijs. Met een oppervlakte van slechts 0,48 vierkante kilometer vormen deze twee eilandjes een minuscuul stipje in de Caribische Zee, maar hun ecologische waarde is immens. “Dit is waar zeeschildpadden al eeuwenlang komen broeden,” fluistert onze gids, wijzend naar verse sporen in het zand. We staan aan de rand van Panama’s meest exclusieve natuurgeheim – twee eilanden met nul permanente inwoners maar duizenden bezoekers die jaarlijks een glimp komen opvangen van een wereld zonder menselijke invloed.
Het kleinste mariene juweeltje van Panama (13.226 hectare beschermd)
Cayos Zapatilla vormt het kroonjuweel van Bastimentos National Marine Park, Panama’s eerste beschermde zeegebied dat in 1988 werd opgericht. Terwijl het Great Barrier Reef zich uitstrekt over 344.400 vierkante kilometer, biedt deze minuscule archipel een meer intieme ervaring met de natuur.
De twee eilanden – Cayo Zapatilla Mayor (34 hectare) en Cayo Zapatilla Menor (14 hectare) – danken hun naam aan een bijzondere legende. Lokale verhalen vertellen dat ze werden gevormd toen God op aarde stapte en de afdruk van zijn schoenen (zapatillas in het Spaans) achterliet.
Wat deze bestemming werkelijk onderscheidt is de perfecte balans tussen toegankelijkheid en bescherming. Anders dan Deception Island in Antarctica met zijn extreme isolatie, ligt Zapatilla op slechts 1,5 uur varen vanaf Bocas del Toro, maar voelt het even ongerept.
Tijdens mijn wandeling over het interpretieve pad “El Bosque Detrás del Arrecife” kom ik langs mangrovebossen die krioelen van het leven. Een parkranger vertelt me dat de kokospalmen aan de oostkant worden beheerd door de inheemse Ngöbe-Buglé gemeenschap, een zeldzaam voorbeeld van hoe natuurbescherming en inheemse rechten hier samengaan.
Het Galápagos-alternatief zonder bureaucratie
Wat Cayos Zapatilla zo bijzonder maakt is dat het Galápagos-niveau biodiversiteit biedt zonder de strenge restricties en hoge kosten. De eilanden huisvesten een gezond koraalrif-ecosysteem met parrotfish, angelfish en zelfs verpleegsterhaaien tussen de rotsformaties.
Ik ben naar veel stranden geweest, maar nergens voelde ik me zo alleen met de natuur. Het was alsof ik een privé-eiland had ontdekt waar de tijd heeft stilgestaan – geen telefoons, geen bars, alleen de perfecte harmonie van wind, golven en zand.
Terwijl Nosy Be focust op terrestrische biodiversiteit, blinkt Cayos Zapatilla uit in het mariene leven. Van maart tot september worden de stranden van Zapatilla bezocht door verschillende soorten zeeschildpadden die hier hun eieren leggen – een spectaculair schouwspel dat steeds zeldzamer wordt in het Caribisch gebied.
Hoewel de eilanden zelf geen koraalriffen hebben – een veelvoorkomend misverstand – maakt elke boottocht naar Zapatilla een stop bij Cayo Coral, waar je kunt snorkelen tussen levendige koraalformaties. Deze combinatie maakt het tot een ultieme dagtrip voor natuurliefhebbers.
Wat de reisgidsen je niet vertellen
De beste tijd om Cayos Zapatilla te bezoeken is tussen 8:00 en 10:00 uur ’s ochtends, wanneer de dagtoeristen nog niet zijn gearriveerd. Breng je eigen voedsel en water mee, want er zijn geen winkels of restaurants op de eilanden.
Voor de ultieme ervaring, vraag je boottour om je als eerste groep af te zetten en als laatste op te halen. Zo heb je effectief een privé-eilandervaring tijdens de rustige ochtend- en avonduren. Net als Runaway Bay in Antigua wordt Zapatilla’s exclusiviteit bedreigd door toenemende bekendheid.
Bereid je voor op chitras (zandvliegen) die na regenval bijzonder actief kunnen zijn. Een natuurlijke insectenspray met citronella is essentieel, maar vermijd chemische producten die het delicate ecosysteem kunnen beschadigen.
De toegangsprijs van $10 wordt geïnd bij het rangerstation op het oostelijke eiland. Dit geld gaat direct naar natuurbehoud, waardoor jouw bezoek bijdraagt aan het behoud van dit paradijs voor toekomstige generaties.
Terwijl ik met mijn vrouw Sarah op het strand zit, verbazen we ons over de volledige afwezigheid van menselijke geluiden. In een wereld waar stilte steeds zeldzamer wordt, voelt Cayos Zapatilla als een oase – een plek waar je werkelijk kunt luisteren naar wat de oceaan je te vertellen heeft. Zoals de Ngöbe-Buglé zeggen: “De zee fluistert eeuwenoude geheimen aan wie geduldig genoeg is om te luisteren.”