De ochtendzon werpt lange schaduwen over de rustige kustlijn van South Tarawa terwijl ik mijn eerste stappen zet op deze ongewone plek. Op slechts 2 meter boven zeeniveau en met 71.372 inwoners samengeperst op een smalle strook land, is dit atol zowel een historisch slagveld als een modern front in de strijd tegen klimaatverandering. Ik sta letterlijk met één voet in de Tweede Wereldoorlog en met de andere in een onzekere toekomst, terwijl het water aan beide kanten van dit smalle koraalrif tegen de oevers klotst.
Het atol waar geschiedenis en klimaat elkaar ontmoeten
Tarawa’s geschiedenis werd voorgoed veranderd tijdens een van de bloedigste veldslagen in de Stille Oceaan. In slechts 76 uur in november 1943 verloren hier ruim 6.000 Japanse en Amerikaanse soldaten het leven in een gevecht dat de loop van de Pacifische oorlog zou veranderen. “Duizend jaar zou niemand dit eiland kunnen veroveren,” hadden de Japanse verdedigers gepocht.
Wat nog verbazingwekkender is: de fysieke overblijfselen van deze veldslag zijn nog steeds zichtbaar. Verroeste Sherman-tanks en betonnen bunkers steken uit het zand, langzaam wegzinkend in een zee die nu om een heel andere reden dreigt.
Anders dan populaire eilandbestemmingen zoals Antigua met zijn 365 stranden, heeft Tarawa weinig toeristische infrastructuur. Wat het wel heeft is een ongeëvenaarde authenticiteit die je nergens anders vindt in de Stille Oceaan.
76 uur die de Pacific-oorlog veranderden
Wat Tarawa onderscheidt van bekendere oorlogsmonumenten zoals Pearl Harbor is de rauwe, ongepolijste staat van de overblijfselen. Waar Pearl Harbor is getransformeerd tot een gestroomlijnde toeristische attractie, liggen in Tarawa de bunkers en tanks gewoon tussen de huizen van lokale bewoners.
“Onze grootouders vertelden verhalen over hoe ze zich verstopten in grotten tijdens de Amerikaanse invasie. Nu spelen onze kinderen tussen dezelfde kanonnen die ooit op hun voorouders schoten,” vertelde een lokale visser me terwijl hij zijn netten repareerde.
Elke keer als het springtij is, overspoelt het water delen van ons land. Het voelt alsof zowel de geschiedenis als de toekomst ons langzaam opslokken.
Terwijl kleine eilandgemeenschappen zoals Griekenland’s Ikaria worstelen met vergrijzing, vecht Tarawa letterlijk voor zijn bestaan. Elke centimeter zeespiegelstijging betekent hier een existentiële bedreiging.
Waarom de zee nu de grootste vijand is
De ironie is niet te missen: terwijl Amerikaanse mariniers in 1943 grote moeite hadden om aan land te komen vanwege het ondiepe koraalrif, dreigt datzelfde rif nu te verdrinken onder stijgende zeeniveaus. Klimaatdeskundigen voorspellen dat zonder drastische maatregelen grote delen van Tarawa tegen 2050 onbewoonbaar kunnen worden.
De lokale I-Kiribati bevolking past zich aan met traditionele methoden. Ze bouwen maneaba-gemeenschapshuizen – grote traditionele vergaderplaatsen met daken van pandanusbladeren – op de hoogste punten van het eiland. Deze structuren dienen zowel als culturele centra als potentiële toevluchtsoorden tijdens overstromingen.
De lokale cultuur is verrassend veerkrachtig. Ondanks de dreiging ontwikkelen de inwoners innovatieve methoden om hun levensstijl aan te passen aan de veranderende omstandigheden, terwijl ze vasthouden aan eeuwenoude tradities.
Wat de reisgidsen je niet vertellen
Bezoek Tarawa tijdens het droge seizoen (mei-oktober) voor de beste ervaring. De beste manier om er te komen is via Fiji Airways met een verbinding in Nadi. Reken op ongeveer $2,000 voor een retourvlucht vanuit Europa.
Accommodatie is eenvoudig maar charmant, met lokaal gerunde guesthouses zoals Mary’s Motel voor ongeveer $50 per nacht. Voor een authentieke ervaring is het Mary’s die ook traditionele visvangst-expedities aanbiedt met lokale gidsen.
Net zoals andere verborgen Pacific schatten, waaronder Fiji’s Vanua Levu, heeft Tarawa zijn eigen ritme. Begin je dag vroeg – rond 6:00 uur – om de lokale vismarkt te ervaren en eindigt hem met een spectaculaire zonsondergang bij de westelijke lagune.
Tarawa volgt de trend van andere eilanden die in 2025 aandacht trekken, zoals Indonesië’s Nusa Lembongan, maar dan om heel andere redenen: een combinatie van klimaatkwetsbaarheid en historische significantie die nergens anders te vinden is.
Terwijl Sarah foto’s maakte van de zonsondergang over een oude Amerikaanse tank, halfbegraven in het zand, fluisterde onze dochter Emma: “Papa, gaat dit eiland echt verdwijnen?” Ik had geen eenvoudig antwoord. Tarawa is als een zandloper die langzaam leegloopt – een plek waar verleden en toekomst elkaar ontmoeten in een hachelijk heden, een plek die ons allemaal vraagt om getuige te zijn voordat de getijden van zowel geschiedenis als klimaat het voorgoed veranderen.