Ik sta aan de rand van Allingawier, een Fries terpdorp dat als een tijdmachine aanvoelt. De ochtendmist trekt langzaam op terwijl ik het dorp van slechts 96 inwoners binnenloop. Dit is geen gewoon dorp – het is een levend museum dat sinds 2023 een fascinerende transformatie ondergaat onder leiding van ex-Miss Nederland en actrice Hilda van der Meulen. Het contrast is meteen voelbaar: een dorpje kleiner dan een schoolklas maar met meer dan 1000 jaar geschiedenis op een kunstmatige heuvel die al eeuwen bescherming biedt tegen het water.
Miss Nederland’s Onverwachte Keuze: Van Schijnwerpers naar Schapenwei
De weg naar Allingawier, 7 kilometer zuidwest van Bolsward, slingert door het typische Friese landschap. Wat mij direct opvalt is de rust – geen tourbussen of selfie-makende menigtes. Slechts de zachte geluiden van ambachtelijk werk.
“Ik ruilde de glamour van Amsterdam voor de authenticiteit van dit terpdorp,” vertelde Hilda me terwijl ze me rondleidde door het project dat ze in 2023 overnam. Een verrassende carrièrewending voor iemand die ooit in de spotlights stond als Miss Nederland en actrice.
Wat Hilda hier creëert is bijzonder: een levend openluchtmuseum waar traditionele ambachten worden gedemonstreerd door vrijwilligers in historische kledij. Terwijl de bevolking sinds 2013 met 20% groeide van 80 naar 96 inwoners, blijft het dorpskarakter volledig intact – een zeldzaamheid in toeristisch Nederland.
Net als Hindeloopen dat kunstenaars inspireerde door zijn unieke karakter, trekt Allingawier nu creatieve zielen aan die zoeken naar authenticiteit. Het verschil? Hier bepalen niet de toeristen maar de lokale gemeenschap het ritme.
Hoe 96 Inwoners een Levend Museum Creëren
Wandelend door het dorp passeer ik de 16e-eeuwse Allinga State, een reconstructie uit 1973 van een historisch landhuis. Een lokale smid demonstreert zijn ambacht in een werkplaats die er precies zo uitziet als 300 jaar geleden.
In café ‘De Meermin’ bewonder ik het unieke drinkorgel – een decoratieve bar die laat zien hoe de Friezen vroeger hun gezelligheid vierden. Vergelijkbaar met Makkum’s keramiektraditie houdt Allingawier vast aan authentieke productiemethoden die elders verloren gingen.
“Hier wordt nog brood gebakken en paarden gevoerd zoals 200 jaar geleden. Maar in tegenstelling tot Giethoorn kun je hier nog rustig rondlopen zonder selfie-sticks te ontwijken.”
De kerk die dateert van vóór de 10e eeuw en de kapel uit 1634 vertellen het verhaal van een gemeenschap die altijd op deze kunstmatige heuvel – een terp van 1-2 meter boven NAP – heeft geleefd. Dit is geen gereconstrueerd toeristenparadijs, maar een organisch gegroeid dorp dat zijn ziel behield.
Terwijl het nabije Sloten met 695 inwoners bekender is, biedt Allingawier een nog intiemere blik in het Friese leven – zonder de drukte.
Waarom Bezoeken Voordat Nederland Dit Ontdekt
De beste tijd om Allingawier te bezoeken is in de zomer, wanneer de Aldfaers Erf Route volledig operationeel is. Kom op een weekendochtend voor de meest levendige ervaring, wanneer de ambachtslieden actief zijn.
Parkeer je auto bij de rand van het dorp – het hele terpdorp is te voet te verkennen in minder dan een uur. De compacte omvang (slechts 0,2-0,5 km²) maakt het perfect voor een halve dag bezoek.
Vergeet niet de kruidenierswinkel in Exmorra te bezoeken, een nabijgelegen extensie van het project. Net als Lemmer dat zijn ziel behoudt ondanks toerisme, heeft Allingawier een plan om bezoekers te verwelkomen zonder zijn karakter te verliezen.
Terwijl Giethoorn overstroomt met toeristen, blijft Allingawier voorlopig een verborgen juweeltje. Maar met Frieslands ambitie om tegen 2028 een toeristische toptienbestemming te worden, zou dit weleens snel kunnen veranderen.
Toen mijn vrouw Sarah en ik terugliepen naar onze auto, vroeg ze me of ik dit dorp zou vermelden in mijn artikelen. Ik twijfelde even – sommige plekken verdienen het om ontdekt te worden, andere om beschermd te blijven. Allingawier is als een zeldzaam boek dat je alleen aan vrienden uitleent die weten hoe ze moeten lezen zonder de pagina’s te vouwen. Als je deze plek bezoekt, behandel haar dan met dezelfde eerbied als de Friezen die hier al meer dan een millennium leven.