Ik sta op een pittoreske brug over de IJssel, terwijl Deventer’s middeleeuwse skyline zich voor me ontvouwt in het zachte herfstlicht. Deze Nederlandse stad van 104.301 inwoners verbergt een verbluffend geheim: ze is bezig met een spectaculaire toeristische doorbraak. Terwijl ik de laatste statistieken doorneem, ben ik verbaasd – in 2021 explodeerde het aantal overnachtingen met 47%, van 160.000 naar ruim 230.000. En dat terwijl het toerisme in de rest van Nederland een lichte daling kent in 2025.
De explosieve groei die niemand zag aankomen
Deventer’s opmars naar de vierde plaats op de Columbus Travel ranglijst van populairste Nederlandse stedentrips is geen toeval. In een land dat worstelt met overtoerisme in Amsterdam en Utrecht, biedt deze oude Hanzestad een verademing. De cijfers liegen niet – vrijwel geen enkele Nederlandse stad met deze omvang genereerde zo’n spectaculaire groei.
Wandelend door de eeuwenoude straten begrijp ik waarom. Bijna 60% van de binnenstad bestaat uit beschermde monumenten, een dichtheid die zelfs andere historische pareltjes in Nederland overtreft. Net als andere Nederlandse schatten die meer dan 100 rijksmonumenten verbergen zonder massatoerisme, bewaart Deventer zijn authenticiteit perfect.
De lokale horeca-ondernemer die ik spreek, bevestigt mijn vermoedens. “We zien een compleet nieuw type bezoeker sinds 2021. Mensen die Amsterdam te druk vinden maar wel die typisch Nederlandse stedelijke ervaring zoeken. En het zijn niet alleen dagbezoekers – ze blijven slapen.”
De perfecte timing voor ontdekking
Deventer deelt deze maritieme Hanze-traditie met andere historische havensteden zonder toeristenmassa’s, maar biedt een unieke combinatie van culturele rijkdom en toegankelijkheid. Terwijl ik langs de IJsselkade loop, realiseer ik me dat dit het perfecte moment is om deze stad te ontdekken.
“Ik kom hier al drie jaar elk najaar en zie de verandering. Er zijn meer bezoekers dan vroeger, maar het voelt nog steeds authentiek. Niet zoals Amsterdam waar je nauwelijks een Nederlander tegenkomt.”
De timing voor een bezoek in het najaar van 2025 is vrijwel perfect. Met gemiddelde temperaturen van 15°C in september-oktober en de prachtige herfstkleuren langs de IJssel, biedt Deventer een ideale stedentrip zonder de zomerdrukte. De monumentale binnenstad met haar historische Bergkerk en Grote of Lebuinuskerk komt juist nu tot leven.
Deventer’s historische comeback herinnert aan andere kleinere steden die historisch grote prestaties leverden, maar wat hier gebeurt is uniek. De toeristische infrastructuur groeit mee met de vraag – met 23% meer campingovernachtingen en een gloednieuw Van der Valk hotel dat voor 78% meer hotelcapaciteit zorgde.
Wat de reisgidsen je niet vertellen
Vermijd de klassieke aanpak en parkeer bij Parkeergarage Boreel (€1,90 per uur), op slechts 400 meter van het historische centrum. De beste tijd om de binnenstad te verkennen is vóór 10:00 uur, wanneer lokale bakkers net hun deuren openen en de meeste toeristen nog niet zijn gearriveerd.
Deventer’s koektraditie verbindt zich met andere eeuwenoude Nederlandse ambachtstradities. Proef de authentieke Deventer koek bij Bussink op de Brink, bereid volgens een recept met 17 verschillende kruiden waarvan de exacte samenstelling nog altijd geheim is.
Voor de ultieme lokale ervaring, bezoek het verborgen Bergkwartier in de late namiddag. Hier vind je middeleeuwse steegjes waar toeristen zelden komen, met authentieke cafés waar de lokale bevolking nog steeds domineert, zelfs tijdens de groeiende toeristische belangstelling.
Terwijl de zon ondergaat over de IJssel, reflecteer ik op wat Deventer zo bijzonder maakt. Deze stad heeft het perfecte moment bereikt – bekend genoeg om uitstekende voorzieningen te hebben, maar nog niet overspoeld door massatoerisme. Sarah zou hier fantastische foto’s kunnen maken van de herfstlichten op de historische gevels, terwijl Emma de geheime stadstuin achter de Lebuinuskerk zou adoreren. Zoals Nederlanders zeggen: “Op het juiste moment op de juiste plaats” – en voor Deventer is dat moment nu.