De zon schijnt prachtig over het Markermeer terwijl ik langs de historische haven van Hoorn wandel. Hier, in dit Nederlandse havenstadje van 76.036 inwoners, sta ik op het punt getuige te zijn van een transformatie. Want dit is niet zomaar een bestemming – dit is een plek die op het punt staat wereldwijd mainstream te worden, dankzij een ongekende gebeurtenis. Voor het eerst in 300 jaar keert een authentiek VOC-schip terug naar zijn oorspronkelijke thuishaven tijdens het Hoorn Nautisch Festival van 13-15 september 2025. Het contrast is verbazingwekkend: een stad met 7 bezoekers per inwoner jaarlijks, die binnenkort het middelpunt van internationale maritieme geschiedenis wordt.
Het Nautisch Festival Fenomeen: Waarom September 2025 Hoorn Verandert
Terwijl ik over de kades loop waar ooit VOC-schepen aanmeerden, voel ik de spanning in de lucht. Locals vertellen me dat het komende Nautisch Festival niet zomaar een evenement is. Het is de eerste terugkeer van een historisch VOC-schip naar zijn oorspronkelijke thuishaven sinds de 18e eeuw.
“De West-Indiaman”, een replica-schip uit Portugal, navigeert momenteel naar Hoorn voor een historische reünie die 150.000 extra bezoekers zal trekken boven de gebruikelijke 550.000 jaarlijkse toeristen. Dat is ongekend voor een stad van deze grootte.
De voorbereidselen zijn al zichtbaar. Langs de Oude Doelenkade worden historische pakhuizen gerestaureerd, terwijl de Hoofdtoren uit 1532 een speciale verlichting krijgt die de aankomst van het schip zal aankondigen. Net zoals het nabijgelegen Monnickendam met zijn indrukwekkende historische rijkdom, koestert Hoorn zijn maritieme erfgoed op een manier die je zelden ziet.
7 Bezoekers Per Inwoner: De Verborgen Kracht Van Nederlandse Havengeschiedenis
Het is fascinerend om te zien hoe deze historische havenstad, met zijn meer dan 300 rijksmonumenten op slechts 4 km², nog steeds onder de radar blijft van massatoerisme. Terwijl ik door de Slapershaven loop, ontmoet ik nauwelijks andere toeristen.
De monumentendichtheid doet denken aan het nabijgelegen Marken met zijn indrukwekkende monumenten per hectare, maar Hoorn voelt authentieker. De straten vertellen verhalen van een tijd waarin Nederlandse schepen de wereldzeeën domineerden.
“Hier zien we de stad nog zoals ze eeuwen geleden was. Geen Instagrammers die selfies maken, geen tourgroepen – gewoon de geschiedenis die ademt in elke steen. Dat verandert volgend jaar september allemaal.”
Het contrast met het overvolle Volendam dat jaarlijks meer bezoekers verwelkomt dan Venetië is verbluffend. Hoorn heeft zijn authenticiteit behouden ondanks de 34% stijging in winkelpassanten in 2025 vergeleken met 2023.
Wat de reisgidsen je niet vertellen
De meeste bezoekers missen de “Zilveren Vis”-legende – een lokaal verhaal over een mysterieus zilveren visachtig schijnsel dat alleen zichtbaar is op het Markermeer bij zonsopgang. Locals beweren dat het geluk brengt aan wie het ziet vóór een zeereis.
Voor de beste ervaring, arriveer via de A7 afslag Hoorn-Noord en parkeer bij het P+R Pelmolenpad (€8 per dag). Bezoek de stad nu, in late augustus, wanneer de voorbereidingen voor het festival volop bezig zijn maar de grote menigten nog niet zijn gearriveerd.
Vermijd het centrum tussen 12:00-14:00 uur wanneer dagjesmensen arriveren. In plaats daarvan, geniet van een vroege wandeling langs het Oostereiland – een kunstmatig eiland uit de 17e eeuw dat ook als gevangenis diende – wanneer het ochtendlicht perfect is voor foto’s.
Net zoals het nabijgelegen Edam toont Hoorn hoe een kleine Nederlandse stad een enorm aantal bezoekers kan trekken, maar momenteel is het nog mogelijk om de historische straatjes vrijwel voor jezelf te hebben.
Terwijl ik mijn laatste avond in Hoorn doorbreng, zittend op een terras bij de Hoofdtoren, besef ik dat ik getuige ben van een bijzonder moment in de tijd. Dit is Hoorn vóór de storm, vóór het wereldwijd op de kaart wordt gezet door het aanstaande Nautisch Festival. Zoals mijn dochter Emma zou zeggen: het is als een geheim dat op het punt staat onthuld te worden. Hoorn’s maritieme geschiedenis is als een schip dat eeuwenlang voor anker lag, maar nu klaar is om weer uit te varen naar internationale erkenning. Dit is het moment om het mee te maken.