Ik sta vroeg op een warme julimorgen aan de rand van een kanaal in Makkum, Friesland – een dorp van slechts 3.489 inwoners. De ochtendzon glinstert op het water terwijl een lokale man een elektrische boot gereedmaakt voor de dagelijkse tours. Wat mij direct opvalt, is de verrassende rust van deze plek die al 450+ jaar één van Europa’s meest bijzondere keramische schatten herbergt. Terwijl toeristen zich verdringen in Amsterdam, slechts 110 kilometer verderop, lijkt Makkum nog onontdekt door de massa’s – een zeldzaam juweel dat op het punt staat internationaal doorbraak te maken in 2025.
Waarom zomer 2025 het perfecte moment is om dit keramiekdorp te ontdekken
Makkum staat letterlijk op een keerpunt. Na 450 jaar keramiekproductie, huisvest dit minuscule dorp nog steeds de Koninklijke Tichelaar Makkum – de oudste nog werkende aardewerkfabriek van Nederland, gedocumenteerd sinds 1572. Het is een plek waar de tijd heeft stilgestaan, maar nu internationaal in de schijnwerpers begint te komen.
Deze zomer komt alles samen voor een perfecte storm. De traditionele Majolica-techniek met witte tinglazuur – een ambacht dat elders in Europa vrijwel verdwenen is – trekt steeds meer internationale designliefhebbers. Vergelijkbaar met hoe Enkhuizen steeds meer een alternatief voor Amsterdam wordt, groeit Makkum als creatieve bestemming.
De timing voor een bezoek kon niet beter zijn. In juli en augustus 2025 komen het Makkumer Aardewerk Festival en de traditionele zeilwedstrijden samen, creërend een unieke atmosfeer waarin eeuwenoude ambachtelijke tradities versmelten met wateractiviteiten op het prachtige IJsselmeer.
450+ jaar keramiektraditie ontmoet moderne watersport
Wat Makkum werkelijk onderscheidt, is de onwaarschijnlijke combinatie van diepgewortelde ambachtelijke geschiedenis en hedendaagse recreatie. Terwijl Hindeloopen internationale kunstenaars inspireert, bewaart Makkum een tastbare levende geschiedenis in zijn keramiekproductie.
Het dorp biedt een zeldzaam inzicht in een verdwijnend ambacht. De fabriek gebruikt nog steeds een unieke klei-mergelvermenging voor hun stukken, een techniek die sinds 1890 vrijwel onveranderd is gebleven. De meeste productie gebeurt nog steeds met de hand, met technieken die al eeuwen worden doorgegeven.
“Je voelt de geschiedenis onder je vingers wanneer je hier de werkplaats bezoekt. Wat ze in dit kleine dorp maken, kan nergens anders ter wereld worden gereproduceerd – het zit in de lucht, het water, de grond en de handen van de mensen.”
In opvallend contrast met deze eeuwenoude traditie, is het dorp omgeven door de natuurgebieden Makkumer Súdwaard en Noardwaard, waar moderne watersporters genieten van ideale omstandigheden. Net zoals Lemmer groeit maar zijn ziel behoudt, balanceert Makkum perfect tussen traditie en hedendaags toerisme.
Wat de reisgidsen je niet vertellen
Voor de ultieme Makkum-ervaring, begin je dag bij de Turfmarkt 33 waar je een fluisterstille elektrische “Preamke”-boottocht kunt boeken (€17,50 per persoon). Reserveer echter wel vooraf – deze populaire tours zijn vaak dagen van tevoren volgeboekt tijdens het hoogseizoen.
Bezoek de Koninklijke Tichelaar fabriek vóór 11:00 uur om de ambachtslieden aan het werk te zien voordat de meeste toeristen arriveren. Je kunt hier niet alleen het historische proces bekijken, maar ook exclusieve keramiekstukken kopen die nergens anders verkrijgbaar zijn.
Voor de beste natuurervaring, plan je bezoek aan de Makkumer Súdwaard buiten het broedseizoen (15 maart-15 juli). In juli is dit gebied net weer toegankelijk, waardoor je een zeldzame kans hebt om de rijke vogelstand te observeren met minimale menselijke verstoring.
Terwijl ik wegloop van de kade, kijk ik nog één keer om naar dit bijzondere dorp. Mijn vrouw Sarah zou hier uren kunnen fotograferen – de combinatie van glinsterende wateren, historische gebouwen en levend ambacht biedt het soort authenticiteit dat steeds zeldzamer wordt in onze geglobaliseerde wereld. Makkum blijft voorlopig nog een goed bewaard geheim, maar als je in 2025 op zoek bent naar de perfecte mix van cultuur, natuur en ambacht, zul je hier iets vinden dat nog nergens anders ontdekt is.