Ik stap uit de auto bij het langste lintdorp van Drenthe en voel meteen de uitgestrektheid. Het is precies 7:20 uur op een zomerochtend en de ochtendnevel hangt nog over de 1.200 stoofperenbomen langs Dokter Larijweg. Ruinerwold, met zijn 3.955 inwoners verspreid over 34,45 km², ontvouwt zich voor me als een levende tijdlijn van 12e-eeuwse ontginningsgeschiedenis. Wat opvalt? De stilte. Terwijl Giethoorn, slechts 23 kilometer verderop, zich opmaakt voor weer een dag met honderden toeristen, lijk ik hier de enige bezoeker.
Waarom Ruinerwold in 2025 viral gaat
De cijfers spreken boekdelen. Met slechts 115 inwoners per km² biedt Ruinerwold 43 keer meer ruimte dan Amsterdam. Deze ruimtelijke luxe verklaart waarom reisdata-analist Booking.com een 320% stijging in zoektermen voor “rustige Nederlandse dorpen” rapporteert sinds 2023.
“In een post-COVID wereld zoeken reizigers naar authentieke ervaringen zonder massatoerisme,” vertelt een lokale bewoner terwijl hij zijn ochtendkoffie drinkt voor een monumentale boerderij uit 1742. Inderdaad, tussen de historische boerderijen met hun uitbundige ornamentiek zie ik geen enkele toeristenbus.
Wat maakt 2025 het sleutelmoment? De provincie Drenthe werkt aan een ambitieuze “Slow Travel Route” die pas in 2026 wordt gelanceerd. Dit is dus het perfecte moment: na de mediaheisa van 2019, maar vóór de onvermijdelijke stijging in bezoekersaantallen.
Het langste dorp geheim van Drenthe
Ruinerwold’s lineaire structuur is uniek in Nederland. Net als het nabijgelegen Schoonloo met zijn heidespectakel, biedt het een fascinerend inzicht in historische dorpsontwikkeling, maar dan uitgestrekt over 7+ kilometer.
De hoofdstraat, Dokter Larijweg, volgt exact dezelfde route die 12e-eeuwse monniken aanlegden als dijk door het moeras. Historisch bewijs hiervan vond ik in het Drents Archief: een kaart uit 1345 toont dezelfde kronkelingen als de moderne weg.
“Hier wandel je letterlijk door levende geschiedenis. Elke stap is een stap door eeuwen herinneringen. De perenbomen die je ziet, sommige zijn ouder dan jij en ik samen.”
Wat deze plek bijzonder maakt is dat je, in tegenstelling tot de drukte in Giethoorn, hier vaak de enige toerist bent. Terwijl Odoorn bekend staat om prehistorische monumenten, is Ruinerwold’s rijkdom subtieler: levende tradities, bewaard in de architectuur en het ritme van het dagelijks leven.
Van monniken tot slow travel revolutie
De geschiedenis van Ruinerwold begint bij Otto van Ruinen, die in opdracht van de Bisschop van Utrecht dit gebied ontwikkelde. Vergelijkbaar met de kloostergeschiedenis van Val-Dieu, speelden religieuze orden een cruciale rol in de ontginning.
Blijdenstein (“Goede Plek”) was het oorspronkelijke startpunt, nu buiten de bebouwde kom maar gemarkeerd door een 15e-eeuwse kerk. Het is 2,3 kilometer wandelen vanaf de centrale kruising, langs boerderijen met karakteristieke “Drentse topgevels”.
De lokale economie bloeide in de vroege 20e eeuw dankzij boterexport. Deze Drentse erfgoedroute die ook Drouwen omvat, toont perfect hoe agrarische tradities moderne landbouw vormen.
Wat de reisgidsen je niet vertellen
De beste toegang is via de N375 vanuit Meppel, met gratis parkeren bij museumboerderij Karstenhoeve (Dokter Larijweg 21). Kom vóór 9:00 uur voor de meest authentieke ervaring – lokale boeren beginnen dan hun dag.
Net als het authentieke esdorp Norg behoudt Ruinerwold zijn plattelandskarakter, maar fiets hier vooral naar de “Vergeten Tuin” achter boerderijnummer 172 – een middeleeuwse kruidentuin die slechts enkele uren per week open is.
Probeer tijdens de zomerbloei-routes (juli-augustus) de 25+ zeldzame plantensoorten te spotten die in september verdwijnen. Plan je bezoek vóór oktober voor optimale rust – tijdens het beroemde Stoofperenfeest (eerste zaterdag oktober) komen dorpelingen uit heel Drenthe hierheen.
Sarah en ik bleven uiteindelijk drie uur langer dan gepland. Wandelend langs de eindeloze lintbebouwing van Ruinerwold, met elke bocht een nieuwe verrassing onthullend, realiseerde ik me dat dit Drentse lintdorp de perfecte metafoor is voor slow travel zelf: een reis die je niet haast maar savoureur. In 2025, terwijl massatoerisme elders piekt, is dit uitgestrekte dorp van 3.955 zielen waar je de echte Nederlandse plattelands-zen vindt.