Ik parkeer mijn kleine huurauto in een verlaten hoek van het plein en stap uit in de gouden ochtendzon van Dozza. Hier, op slechts 40 kilometer van Bologna, vind ik mijn nieuwste ontdekking. Dit middeleeuwse dorpje in Emilia-Romagna pronkt met meer dan 200 verse muurschilderingen die tijdens het septemberfestival van 2025 net zijn voltooid. Terwijl ik door de nauwe straatjes wandel, realiseer ik me dat het oktober 2025 perfecte timing is – alle nieuwe kunstwerken zijn zichtbaar zonder de festivaldrukte. Elk gebouw vertelt een verhaal, elk straathoekje onthult een meesterwerk.
Een levend openluchtmuseum met 8,3 kunstwerken per vierkante kilometer
De getallen vertellen een verbazingwekkend verhaal: 200+ muurschilderingen verspreid over slechts 24,23 vierkante kilometer, wat neerkomt op een verbijsterende concentratie van 8,3 kunstwerken per km². Voor een dorpje met amper 6.564 inwoners betekent dit één kunstwerk per 33 mensen – waarschijnlijk de hoogste kunst-per-capita ratio in Europa.
Terwijl ik langs de centraal gelegen Rocca Sforzesca loop, een 15e-eeuws kasteel dat trots over het dorp uittorent, ontmoet ik Marco, een lokale wijnboer. “De Biennale van september heeft net 26 nieuwe muurschilderingen toegevoegd,” vertelt hij me. “De verf is nauwelijks droog.”
Net zoals Castelsardo authentieke ambachten bewaart, toont Dozza levende straatkunst. Elke muurschildering is zorgvuldig aangebracht op de middeleeuwse gevels, in perfecte harmonie met de historische architectuur. In de zachte herfstzon stralen de kleuren intenser dan ooit.
De kunst van het vermijden van mensenmassa’s in Italië
Terwijl San Gimignano gebukt gaat onder miljoenen toeristen die jaarlijks zijn 13 torens komen bewonderen, biedt Dozza een verbluffend alternatief. Hier geniet je van de Toscaanse charme maar dan met de creatieve intensiteit van Berlijnse street art – en dat alles zonder de drukte die veel Italiaanse parels teistert.
“Ik heb dit dorpje al drie keer bezocht en elke keer vind ik nieuwe kunstwerken die ik eerder niet had opgemerkt. In oktober kan ik urenlang dwalen zonder andere toeristen tegen te komen.”
Waar Bibury in oktober zijn ware karakter toont, biedt Dozza post-festival authenticiteit. De combinatie van middeleeuws erfgoed met hedendaagse kunst creëert een tijdloze sfeer. Ik stop bij een klein cafeetje op een rustig pleintje, waar ik de enige buitenlander ben tussen lokale senioren die hun ochtendkoffie drinken.
Sarah, mijn vrouw en reisfotograaf, kan haar geluk niet op terwijl ze de perfecte herfstlichtomstandigheden benut voor foto’s zonder andere toeristen in beeld. Emma, onze 7-jarige, telt enthousiast elke muurschildering die we passeren en heeft er al 37 gespot in slechts twee straten.
Wijn en kunst: een perfecte najaarscombinatiekaart
In de kelders van de Rocca Sforzesca ontdek ik de Enoteca Regionale dell’Emilia-Romagna, waar je lokale wijnen kunt proeven terwijl je je vergaapt aan kunst. Terwijl Alf inzet op wijndichtheid, combineert Dozza wijnproeverij met kunstbeleving.
De beste tijd om het dorp te verkennen is vroeg in de ochtend, wanneer het zachte licht de muurschilderingen subtiel belicht, of tijdens het gouden uur rond zonsondergang. Parkeer gratis op het Piazza Zotti aan de rand van het historische centrum en dwaal vanaf daar te voet.
Om het meeste uit je bezoek te halen, download de gratis Dozza Art App die elk kunstwerk in detail uitlegt en de verhalen achter de kunstenaars vertelt. De lokale geheime tip: bezoek de kleine wijnbar naast de kerk waar je voor slechts €8 drie lokale wijnen kunt proeven met een borrelhapje.
De urgentie van het moment: 2026 nadert
Het bijzondere aan Dozza’s kunst is het vergankelijke karakter. Tijdens de Biennale van 2026 worden sommige werken vervangen door nieuwe creaties. Dit betekent dat je nu, in oktober 2025, de unieke kans hebt om deze verse kunstwerken te bewonderen voordat ze voorgoed verdwijnen.
Terwijl ik met Emma hand in hand door een smal steegje loop, waar een levensgrote muurschildering van een lokale legende de hele muur bedekt, besef ik de essentie van reizen. Soms zijn het de kleinste plekken die de diepste indruk maken. Zoals de Italianen zeggen: “Non è importante la destinazione, ma il viaggio” – niet de bestemming is belangrijk, maar de reis.
Dit dorpje, met zijn perfecte balans tussen middeleeuws erfgoed en hedendaagse creativiteit, vormt voor mij de essentie van het nieuwe Italië-reizen: weg van de overvolle toeristenmagneten, diep in het hart van authentieke cultuur, precies op het juiste moment – wanneer de kunst op haar mooist is en de menigten nog ver weg.