De ochtendmist hangt nog laag over de haven als ik Port Isaac binnenwandel. Dit Engelse vissersdorp van exact 503 inwoners ligt verscholen in een dramatische inham aan de noordkust van Cornwall. Terwijl ik door de smalle straatjes navigeer, word ik getroffen door een verbazingwekkend contrast: een minuscuul dorp dat dagelijks wordt overspoeld door duizenden “Doc Martin”-fans. Wat de meeste bezoekers niet weten, is dat achter de façades van deze televisiehit een authentieke vissersgemeenschap worstelt om haar identiteit te behouden temidden van wat lokaal bekend staat als “de Portwenn-invasie”.
Een dorp van 503 zielen versus een wereldwijd tv-fenomeen
Port Isaac is misschien klein in omvang – slechts 0,35 vierkante kilometer – maar zijn culturele voetafdruk is enorm. Het dorp, dat sinds 2004 dienst doet als het fictieve “Portwenn” in de BBC-serie Doc Martin, ontvangt jaarlijks meer dan 250.000 bezoekers. Dat is een verbijsterende ratio van 500 toeristen per inwoner.
Vroeg in de ochtend ontmoet ik James, die zijn viskotter voorbereidt. “Voor de serie kwamen er misschien dertig mensen per dag,” vertelt hij terwijl hij zijn netten controleert. “Nu zien we dat aantal soms in tien minuten.” De vissersvloot is geslonken van meer dan 100 boten in de jaren 1950 tot slechts 7 actieve vissers vandaag.
De Squeezy Belly Alley, officieel erkend als de smalste steeg van Engeland op slechts 40 cm breed, wordt dagelijks door honderden bezoekers doorworsteld. Net zoals het Normandische havendorp Saint-Valery-en-Caux behoudt Port Isaac zijn charmante architectuur, maar de druk op het dagelijks leven is onmiskenbaar.
De visserscultuur die toeristen niet zien
Wat de meeste Doc Martin-fans missen, is de rijke maritieme traditie die Port Isaac definieert. De “Platt” – de 14e-eeuwse havenbodem – was ooit het kloppend hart van een bloeiende pilchard-industrie. Tegenwoordig dient het voornamelijk als fotogenieke achtergrond voor selfies.
Verrassend genoeg blijft de authentieke cultuur bestaan in de vroege ochtenduren. Tussen 5:00 en 7:30 uur zie je de Fisherman’s Friends, het beroemde shanty-koor, soms informeel oefenen voordat de eerste toeristen arriveren. Hun traditie van zeemansliederen gaat terug tot de jaren ’90, lang voordat ze wereldberoemd werden.
“Toeristen komen voor Doc Martin, maar ze ontdekken zelden onze echte schat – de eeuwenoude shanty-cultuur die de ziel van ons dorp vormt. Tussen de glimmende souvenirwinkels door leeft ons maritieme hart nog steeds.”
Vergelijkbaar met La Roche-en-Ardenne’s theatrale transformaties, ondergaat Port Isaac een dagelijkse metamorfose. Zodra de dagjesmensen vertrekken, keert het dorp terug naar zijn kern – een werkende vissersgemeenschap die al meer dan 700 jaar bestaat.
Wat de reisgidsen je niet vertellen
Om Port Isaac’s authentieke kant te ervaren, is timing essentieel. Terwijl Padstow, op slechts 5 km afstand, zich volledig heeft overgegeven aan gastronomisch toerisme, bewaart Port Isaac 78% van zijn commerciële ruimte voor lokale ambachtslieden en actieve vissers.
Parkeer bij de bovenste parkeerplaats (£5 voor een hele dag) en neem de pendelbus naar beneden, of geniet van de wandeling met adembenemend uitzicht. Voor een waarlijk lokale ervaring, bezoek de haven om 6:00 uur ’s ochtends wanneer de viskotters terugkeren met hun vangst.
Net als de unieke sporttradities van Chipping Campden, heeft Port Isaac zijn eigen culturele eigenaardigheden. In augustus kunt u getuige zijn van de zeldzame “Skinners’ Row” techniek – een 700 jaar oude methode voor het verzamelen van pilchards die alleen gedemonstreerd wordt tijdens het hoogseizoen.
Houd er rekening mee dat vanaf oktober 2025 nieuwe regelgeving de grootte van toergroepen zal beperken, wat de toegang tot bepaalde filmlocaties zal veranderen. Bovendien wordt de enige parkeerplaats bij de haven vanaf mid-september gesloten voor stormschade-herstelwerkzaamheden.
Terwijl ik met Sarah en onze dochter Emma later terugkeer naar de haven, valt de avond over Port Isaac. De dagjesmensen zijn vertrokken, de souvenirwinkels gesloten. Een lokale visser nodigt ons uit om plaats te nemen bij zijn tafel in de pub, waar shanties spontaan opklinken. Dit is het echte Port Isaac – niet het Portwenn dat miljoenen op televisie zien, maar een levende gemeenschap die, zoals een perfect uitgeworpen visnet, zowel vasthoudt aan traditie als meebeweegt met de getijden van verandering.