Ik stap uit de schaduw van de Saint-Brice kerk, het zonlicht van september valt precies op de vijf torens van de Notre-Dame Kathedraal. Ik stop abrupt op mijn pad. De skyline van Tournai ontvouwt zich voor me als een architectonisch wonder dat je nergens anders in Europa ziet. Hier, in deze Belgische stad van 67.582 inwoners, staat een kathedraal met vijf torens naast het oudste belfort van België uit 1188. Twee UNESCO-werelderfgoedmonumenten die elkaar bijna raken. Mijn vrouw Sarah maakt snel foto’s terwijl ik me afvraag waarom deze plek nog niet overspoeld wordt door toeristen zoals Brugge.
De zeldzame vijf torens die zelfs architectuurliefhebbers verrassen
Wat maakt de Notre-Dame Kathedraal van Tournai zo bijzonder? In tegenstelling tot de meeste Europese kathedralen met één of twee torens, prijkt deze met vijf gotische torens tegen de hemel. Een architectonische zeldzaamheid die zelfs mijn ervaren reizigersblik verrast. De kathedraal combineert romaanse en gotische stijlen in één bouwwerk – de 12e-eeuwse romaanse nave vloeit naadloos over in het 13e-eeuwse zuiver gotische koor.
Terwijl ik door de smalle straatjes wandel, ontdek ik dat het belfort van Tournai niet alleen het oudste van België is, maar oorspronkelijk functioneerde als wachttoren, gevangenis, klokkentoren én stadhuis tegelijkertijd. Een multifunctionele toren die de geschiedenis van middeleeuwse stadsontwikkeling vertelt. Na 187 treden bereik ik de top en wordt beloond met een panoramisch uitzicht waarbij de 72 meter hoge structuur de gehele stad domineert.
Wat nog fascinerender is: de volledige restauratie van de kathedraal wordt naar verwachting eind 2025 afgerond. Dit maakt mijn bezoek vandaag bijzonder – ik zie de laatste steigers die binnenkort verdwijnen, waarna deze architectonische parel in volle glorie zal schitteren. Dit is het perfecte moment om Tournai te ontdekken, net terwijl andere Belgische steden zoals Leuven toeristen verliezen ondanks nieuwe culturele investeringen.
Brugge zonder de massa’s: De verborgen middeleeuwse parel
Vergelijk Tournai met Brugge en je ontdekt twee verschillende werelden. Waar Brugge’s centrum overspoeld wordt door toeristen, behoudt Tournai zijn authentieke sfeer. Met twee UNESCO-sites binnen een straal van 200 meter overtreft het zelfs Nederlandse dorpen die pronken met meerdere werelderfgoedsites. Het verschil? Hier ontmoet je voornamelijk lokale bewoners in plaats van drommen toeristen.
“Wij komen hier al jaren omdat de architectuur even indrukwekkend is als in de beroemde Belgische steden, maar je kunt hier nog rustig op een terras zitten zonder reservering. De Notre-Dame laat je ademloos achter zonder dat je moet vechten voor een goed fotomoment.”
De Franse invloed is onmiskenbaar, niet alleen in de taal maar ook in de keuken. Lokale restaurants zoals La Petite Madeleine (met 4,7/5 sterren) serveren gerechten die Franse culinaire tradities vermengen met Belgische specialiteiten, een grensoverschrijdende smaakervaring die de geografische positie van de stad weerspiegelt.
Tournai was ooit de eerste hoofdstad van het Frankische Rijk en geboorteplaats van Clovis I, wat verklaart waarom de stad zoveel historische diepgang heeft. Vergeleken met Mechelen, dat ooit Gent in rijkdom overtrof, bewaart Tournai een rijke geschiedenis die teruggaat tot meer dan 2000 jaar, maar zonder de toeristische drukte.
Wat de reisgidsen je niet vertellen
Voor de beste ervaring, bezoek het belfort na 15:00 uur wanneer de meeste dagbezoekers al weg zijn. Op zondagmiddagen rond 15:30 kun je tijdens de zomermaanden genieten van de belfortklokken – een gratis concert dat niet in de reguliere gidsen staat. Het belfort is gesloten op maandagen, maar biedt rondleidingen voor groepen in de voormiddag op afspraak.
Parkeer gratis bij Parking Sint-Jan aan de rand van het centrum en wandel 10 minuten naar de Grand-Place. De toegangsprijs voor het belfort is verrassend democratisch: volwassenen betalen 4€, terwijl studenten en senioren slechts 3€ betalen. Met de Article 27-korting betaal je zelfs maar 1,25€, een toegankelijkheid die net als in bepaalde Zwitserse dorpen cultuur voor iedereen bereikbaar maakt.
Terwijl ik met mijn dochter Emma (7) op de Grand-Place een ijsje eet, besef ik dat Tournai precies is wat ik altijd zoek in mijn reizen: een plek waar geschiedenis tastbaar is zonder toeristisch spektakel. De vijf torens die boven ons uitrijzen zijn als vingers die wijzen naar eeuwen van verhalen die wachten om ontdekt te worden. In een tijd waarin overtourisme steeds meer authentieke plekken overspoelt, blijft Tournai – tenminste voorlopig – een verborgen schat die de essentie van middeleeuws Europa bewaart voor degenen die verder kijken dan de bekende paden.