Vannacht sta ik op een uitkijkpunt over Amsterdam, terwijl de laatste straatlantaarns hun licht werpen op de grachten. Het is 3:17 uur en de stad slaapt, behalve een paar late fietsers die naar huis peddelen. De schoonheid misleidt – voor elke Amsterdammer staan 25 toeristen klaar om in 2025 de stad te bezoeken. Deze verhouding is hoger dan in het overbelaste Venetië en brengt een onvermijdelijke vraag naar boven: kan een stad van 934.000 inwoners werkelijk 24 miljoen bezoekers per jaar aan?
De laatste dagen van ongereguleerd Amsterdam?
Volgens officiële gemeentelijke prognoses zal Amsterdam in 2025 tussen de 23 en 24,6 miljoen toeristische overnachtingen registreren. Met bijna een miljoen inwoners creëert dit een dramatische disbalans die lokale bewoners steeds luider bestrijden.
“Ze komen voor onze vrijheid, maar hun aantallen nemen die van ons af,” vertelt een barista me terwijl hij zijn zaak opent in de Jordaan. Geen haat tegen individuen, benadrukt hij, maar tegen de massa als geheel.
Deze cijfers vertellen slechts een deel van het verhaal. Tel daar nog eens 26,8 miljoen dagbezoekers bij die in 2027 worden verwacht, en je begrijpt waarom de gemeente drastische maatregelen overweegt. De toeristenbelasting is al met 40% verhoogd, nieuwe hotels zijn verboden en cruiseschepen worden aan banden gelegd.
Toch blijft de stroom toeristen groeien, aangetrokken door dezelfde grachten waar ik nu langs wandel terwijl de ochtendzon 1.281 bruggen langzaam verlicht. Dit netwerk van waterwegen kan worden vergeleken met Lindau’s waterstad charme, maar dan op veel grotere schaal.
De onhoudbare verhouding
Wandelend door de rustige ochtendstraten is het moeilijk voor te stellen dat elk van de 7.000 monumentale panden die ik passeer binnenkort omringd zal zijn door drommen toeristen. Terwijl Venetië worstelt met 19 bezoekers per inwoner, overstijgt Amsterdam dat met 25 bezoekers per lokale ziel.
Als je Amsterdam wilt zien zoals het bedoeld was, kom in 2025 – het is misschien je laatste kans voordat de stad zichzelf moet redden van haar eigen populariteit.
In contrast met deze massale drukte bieden andere Nederlandse bestemmingen zoals Sliedrecht een rustiger Nederlands ervaring, waar je de ware cultuur kunt proeven zonder ellebogenwerk.
De sociale spanning neemt toe. Het burgerinitiatief ‘Amsterdam heeft een Keuze’ dreigt zelfs met rechtszaken tegen de gemeente. Hun doel? Het terugbrengen van toerisme tot een leefbaar niveau, iets wat de gemeente met haar eigen doelstelling van onder 20 miljoen bezoekers lijkt te erkennen, maar niet kan realiseren.
Wat de reisgidsen je niet vertellen
Als je Amsterdam in 2025 wilt ervaren, zijn er slimme manieren om de massa te ontwijken. Kom op een dinsdag of woensdag in plaats van het weekend – zelfs in het hoogseizoen kan dit het verschil maken tussen verstikking en ruimte om te ademen.
Begin je dag vóór 9 uur ’s ochtends om de iconische grachten te ervaren zoals ze bedoeld zijn. Terwijl Sarah gisteren foto’s maakte van een verlaten Prinsengracht om 7 uur ’s ochtends, was dezelfde locatie om 11 uur onherkenbaar door de drukte.
Verken alternatieven zoals Belgische kustdorpen die dezelfde Benelux-sfeer bieden zonder de verstikkende drukte. Een combinatiereis geeft je het beste van beide werelden.
Bezoek Amsterdam Pride in juli/augustus 2025 als je een uitbarsting van feestelijke energie wilt ervaren die zelfs de meest geharde Amsterdammer kan bekoren. Ondanks alle anti-toerisme sentimenten, blijft dit evenement een viering van wat deze stad zo speciaal maakt.
Als ik door de stille ochtendstraten loop, voel ik een mengeling van opwinding en melancholie. Zoals een oude Nederlandse uitdrukking zegt: “Water vormt het land, maar mensen vormen de stad.” Amsterdam staat op een kantelpunt, balancerend tussen haar identiteit als levendige woonplaats en internationale bestemming. Misschien is 2025 inderdaad het jaar om deze unieke balans te ervaren – voordat de schaal definitief naar een kant doorslaat.