Ik sta op de top van de Leeuw van Waterloo, precies 226 treden boven het beroemde slagveld waar Napoleon zijn definitieve nederlaag leed in 1815. De herfstlucht is helder, en vanaf dit 45 meter hoge uitkijkpunt kan ik het volledige panorama overzien waar geschiedenis werd geschreven. Wat opvalt is hoe rustig het nu is – slechts enkele tientallen bezoekers op een doordeweekse herfstdag, in plaats van de duizenden die hier tijdens zomerweekends samenkomen.
Waterloo, gelegen op 21,32 km² en slechts 20 km ten zuiden van Brussel, verbergt een schat aan historische diepte die de meeste reizigers missen door alleen in de zomer te komen. Dit kleine Belgische stadje met 30.389 inwoners staat op het punt een bijzondere mijlpaal te vieren die geschiedenis-enthousiastelingen in 2025 niet willen missen.
Waarom 2025 het perfecte jaar is om Waterloo te ontdekken
Het jaar 2025 markeert het 210-jarig jubileum van de beslissende veldslag die het lot van Europa bepaalde. Volgens lokale historici worden er voor dit jubileumjaar compleet nieuwe ervaringen voorbereid die bezoekers dieper onderdompelen in de dramatische gebeurtenissen van 18 juni 1815.
“Wat veel bezoekers niet beseffen is dat de herfst eigenlijk de perfecte tijd is om het slagveld te ervaren,” vertelt een gids me terwijl we over de historische velden lopen. “De herfstatmosfeer geeft een contemplative kwaliteit aan de plek die perfect past bij de ernst van de geschiedenis.”
“Zomers zijn prachtig voor de grote heropvoeringen, maar in de herfst kun je de stilte voelen die de troepen ervoeren voor de storm losbarstte. Het is alsof je alleen bent met de geschiedenis.”
Het volledige domein beslaat meer dan 20 hectare met 7 historische sites die perfect bewaard zijn gebleven. Bijzonder indrukwekkend is Hougoumont Farm, een versterkte boerderij die de sleutel was tot de Britse verdediging, waar 1.500 soldaten standhielden tegen 14.000 Franse troepen.
Net als dit Belgische Namur dat Europa’s laatste middeleeuwse tradities bewaart, toont Waterloo hoe België zijn militaire erfgoed koestert met uitzonderlijke toewijding. Wat Waterloo onderscheidt is de compleetheid van het verhaal dat je hier kunt ervaren.
Een intiemere ervaring dan Gettysburg of Austerlitz
Terwijl Franse stad Arras met zijn ondergrondse Eerste Wereldoorlog mysteries indrukwekkend is, heeft Waterloo een voordeel: je kunt hier het volledige slagveld overzien vanaf één uitkijkpunt. In tegenstelling tot de uitgestrekte Amerikaanse slagvelden van Gettysburg, waar je urenlang moet rondrijden, ervaar je in Waterloo de gehele strategische realiteit in één oogopslag.
Het Memorial 1815 museum, geopend in 2015, biedt een ervaring van 2.000 m² met interactieve kaarten, authentieke voorwerpen en een sensationele 4D-film. De Pass 1815 geeft voor slechts €19 toegang tot alle zes attracties, een ongeëvenaarde prijs-kwaliteitverhouding vergeleken met andere Europese historische sites.
Net als het kasteel van Sedan dat Europa’s grootste vesting herbergt, bewijst Waterloo dat Europa’s grootste historische verhalen soms schuilen op relatief bescheiden locaties. De kleine gemeente trekt jaarlijks meer dan 200.000 bezoekers, een indrukwekkende 6,5 toeristen per inwoner.
Wat de reisgidsen je niet vertellen
De beste manier om Waterloo te bezoeken in het najaar van 2025 is via het nieuwe Waterloo 1815 Experience Center dat volgens planning in het voorjaar opent. Begin je bezoek vóór 10:00 uur om de Leeuw van Waterloo te beklimmen zonder wachtrijen, of na 15:30 uur voor het mooiste namiddaglicht over de velden.
Weinig bezoekers weten dat het originele keizerlijke hoofdkwartier van Napoleon, Hoeve Le Caillou, op slechts 4 km afstand ligt. Hier kun je zien waar de keizer zijn laatste strategieën plande en zelfs zijn originele kampbed bekijken.
Terwijl het minder bekende Luik met zijn steile historische trappen bezoekers uitdaagt met 374 treden, vraagt Waterloo om een klimpartij van 226 treden naar de top van de leeuw – een inspanning die beloond wordt met een spectaculair panorama.
Toen ik met mijn vrouw Sarah, die de foto’s voor dit artikel maakte, de leeuw beklom, werden we getroffen door hoe de geschiedenis hier tastbaar aanwezig is. Zelfs onze dochter Emma, normaal snel verveeld met historische sites, raakte gefascineerd door de levendige verhalen en de enorme leeuw die over het slagveld waakt. Waterloo fluistert zijn geschiedenis aan wie bereid is te luisteren – en in de herfst van 2025, tijdens het 210-jarig jubileum, zal dat gefluister luider klinken dan ooit.