Ik stap uit de bootshuttle bij Le Hourdel, exact 72 kilometer ten westen van Amiens. Voor me ontvouwt zich een uitgestrekt landschap van glinsterende modderbanken en wuivend helmgras. Een Frans gezin wijst opgewonden naar de horizon waar 37 gewone zeehonden lui op zandbanken liggen te zonnen. Dit is de Baie de Somme, een adembenemend getijdengebied van 7.200 hectare dat meer doet denken aan San Francisco Bay dan aan wat je verwacht in Noord-Frankrijk.
Het stadje Saint-Valery-sur-Somme, met slechts 2.686 inwoners, vormt het culturele hart van deze baai. Een verbluffend contrast: dit minuscule middeleeuwse stadje verwelkomt jaarlijks 163.500 bezoekers in het aangrenzende Parc du Marquenterre alleen al. Dat zijn 61 bezoekers per inwoner – en toch voelt het nergens toeristisch overvol.
Terwijl ik over het fietspad rijd, realiseer ik me dat september het perfecte geheim is dat de meeste reizigers missen. De zomerdrukte is verdwenen, het weer is mild (19°C vandaag), en de herfstmigratie van vogels is in volle gang.
De enige Franse baai met Grand Site-status die niemand kent
De Baie de Somme is een van slechts 18 locaties in heel Frankrijk met de prestigieuze “Grand Site de France” certificering. Deze zeldzame erkenning wordt alleen toegekend aan natuurgebieden van buitengewone schoonheid en ecologisch belang.
Wat me blijft verbazen is de rust. Ondanks dat het natuurreservaat jaarlijks meer dan 160.000 bezoekers trekt, voel je je hier nooit een toerist tussen massa’s. De uitgestrektheid zorgt ervoor dat iedereen zijn eigen stukje paradijs vindt.
De baai herbergt meer dan 250 vogelsoorten tijdens de herfstmigratie, vergelijkbaar met wat je zou vinden in artistieke bestemmingen met unieke dichtheid maar dan voor natuurliefhebbers. De mix van zoet- en zoutwater creëert een ecosysteem dat nergens anders in Europa te vinden is.
Vanuit de vogelkijkhut tel ik 14 verschillende soorten in slechts tien minuten. Een lokale gids legt uit dat sommige van deze vogels meer dan 5.000 kilometer hebben afgelegd om hier te zijn.
Waarom deze baai mooier is dan San Francisco Bay
Terwijl San Francisco Bay wordt gedomineerd door stedelijke ontwikkeling, blijft de Baie de Somme onaangetast. De combinatie van middeleeuws erfgoed en wilde natuur is ongeëvenaard. Hier vertrok Willem de Veroveraar in 1066 om Engeland te veroveren – een historische gebeurtenis die de Europese geschiedenis voorgoed veranderde.
“Wanneer het water zich terugtrekt, onthult de baai een wereld die lijkt te ademen. Het is alsof je wandelt op de bodem van de zee terwijl de lucht gevuld is met duizenden vleugels.”
Anders dan in natuurgebieden die overspoeld worden door toeristen, krijg je hier het gevoel dat je een levend landschap voor jezelf hebt. Net zoals in ongerepte natuurervaring via kanotocht, blijft de Baie de Somme een plek waar je werkelijk kunt verdwijnen in de natuur.
Het contrast met overtoeristische bestemmingen zoals Mont-Saint-Michel is opvallend. Terwijl je daar tussen duizenden toeristen moet laveren, kun je hier urenlang wandelen en slechts een handvol andere bezoekers tegenkomen.
Wat de reisgidsen je niet vertellen
De beste manier om de baai te ervaren is via Le Sentier du Littoral, een kustpad dat je langs alle hoogtepunten leidt. Parkeer gratis bij Cap Hornu en begin je verkenning vroeg in de ochtend om de zeehonden te zien bij Pointe du Hourdel.
Bezoek de vogelkijkpunten in het Parc du Marquenterre tussen 9:00 en 11:00 voor de grootste diversiteit aan vogelsoorten. Een toegangskaartje kost €10,50 en is absoluut de moeite waard.
Combineer je bezoek met Franse kust met uitzicht op Engeland voor een complete Noord-Franse kustervaring. Beide locaties delen een rijk maritiem erfgoed maar bieden compleet verschillende landschappen.
Voor de lokale gastronomie, probeer de “salicornes” (zeekraal) bij Restaurant Fiacre in Saint-Valery. Deze zeeplant groeit alleen op de slikken en wordt geoogst tussen juni en september.
Het september-geheim dat Frankrijk’s kust gaat domineren
Net als in dit Franse havenstadje dat ook september als geheim bewaart, blijft de herfst hier een goed bewaard geheim. Met de klimaatverandering die zomers steeds warmer maakt, voorspel ik dat september 2025 het jaar wordt waarin de Baie de Somme eindelijk de erkenning krijgt die het verdient.
Terwijl ik mijn fiets parkeer bij de oude vestingmuren van Saint-Valery, kijkt mijn vrouw Sarah door haar cameralens naar een vlucht trekvogels die in perfecte V-formatie over de baai zweeft. Onze dochter Emma, 7 jaar oud, verzamelt schelpen langs de waterlijn.
In een wereld waar ‘onontdekt’ steeds zeldzamer wordt, is de Baie de Somme als een oude zeekaart die nog niet volledig is ingevuld. Een plek waar de seizoenen het ritme bepalen en waar de natuur, niet de mens, nog steeds de hoofdrol speelt.