Terwijl ik onder de indruk stond van de middeleeuwse grandeur van de Sint-Romboutskathedraal, viel het me op hoe rustig Mechelen was – ondanks dat deze stad met 89.655 inwoners maar liefst 272.144 overnachtingen in 2024 registreerde. Een stijging van 18% vergeleken met het jaar ervoor. Hier, op slechts 25 kilometer van Brussel en 30 minuten per trein van Antwerpen, lag een Vlaams juweel dat het perfecte alternatief vormt voor het overvolle Brugge.
Het is nog vroeg op een mistige herfstochtend en de zonnestralen vallen precies op de eeuwenoude gevels van de Grote Markt. Voor mij rijst de vraag: waarom is deze plek met zoveel karakter nog niet overlopen door toeristen? Het antwoord schuilt in het verrassende verleden van deze stad.
De middeleeuwse reus die niemand kent
Wat weinig mensen weten: Mechelen versloeg ooit de grote Vlaamse steden in economische macht, ondanks dat het vijf keer kleiner was. In 1400 had Mechelen slechts 12.000 inwoners terwijl concurrent Gent meer dan 64.000 inwoners telde.
Toch werden de Mechelse wollen lakens internationaal geroemd. “Ze waren kostbaar en luxueus, met een kwaliteit die zelfs de grote textielsteden niet konden evenaren,” legt een museumgids me uit tijdens mijn bezoek aan het Hof van Busleyden, waar ik zojuist ben aangekomen.
Het geheim? Mechelse ambachtslieden gebruikten uitsluitend de fijnste Engelse wol en richtten zich volledig op de luxemarkt. Ze verkochten hun producten op internationale markten van de Champagnestreek tot Parijs, terwijl dit Luxemburgse stadje met meer toeristen per hoofd dan Venetië niet eens bestond.
De Sint-Romboutstoren, die ik zojuist beklom via 538 treden, trok in 2024 precies 42.984 bezoekers. Vanaf het platform zie je bij helder weer tot Brussel en Antwerpen – een uitzicht dat zelfs de meest verwende reiziger versteld doet staan.
UNESCO-kwaliteit zonder de mensenmassa’s
Mechelen bezit vier UNESCO-monumenten en heeft procentueel het hoogste aantal beschermde gebouwen in Vlaanderen na Brugge. Het verschil? Hier kun je nog rustig ronddwalen en genieten van de architectuur zonder ellebogenwerk.
Terwijl ik door de smalle straatjes wandel, valt me op hoe anders dit is dan in deze Belgische universiteitsstad die toeristen verliest. De terrassen zijn gevuld met lokale bewoners in plaats van touringcargroepen.
“We komen hier elk weekend. Het is onze favoriet omdat het authentiek is gebleven. Je hoort hier nog Vlaams op straat in plaats van alleen Engels en Duits zoals in Brugge.”
De binnenstad heeft meer dan 300 historische gebouwen op een wandelbare oppervlakte van slechts 1,5 vierkante kilometer. Hier vind je gotische paleizen naast renaissance meesterwerken, zonder de commerciële uitwassen die veel historische steden ontsieren.
Net als dit Zwitserse dorp dat Brugge doet verbleken heeft Mechelen dezelfde kwaliteit historische gebouwen, maar zonder de drukte. De stad was ooit zelfs de hoofdstad van de Nederlanden onder Margaretha van Oostenrijk (1507-1530).
Wat de reisgidsen je niet vertellen
De beste manier om Mechelen te verkennen is te voet. Park je auto in de ondergrondse parking Centrum (€2,20 per uur) en loop binnen 5 minuten naar de Grote Markt. Of neem de trein – het station ligt op 10 minuten lopen van het centrum.
Bezoek de stad op donderdag of vrijdag voor de meest authentieke ervaring – in het weekend kan het drukker zijn door lokale bezoekers. In oktober 2025 is de hotelbezetting nog steeds onder de 70%, wat betekent dat je altijd plek vindt.
Een verborgen parel is het Begijnhof, dat minder bezocht wordt dan vergelijkbare plekken in andere Vlaamse steden. Hier vindt in het weekend van 20 september 2025 de Mechelse Kunstnacht plaats – een zeldzame kans om historische panden te bezoeken die normaal gesloten blijven voor het publiek.
Voor een culinaire ervaring, probeer de Mechelse koekoek (traditionele kip) bij brasserie De Metafoor, waar €22 je een authentieke maaltijd bezorgt die je in Brugge minstens €35 zou kosten.
Terwijl mijn vrouw Sarah foto’s maakt van de kleurrijke gevelrijen op de Haverwerf, realiseer ik me dat Mechelen de perfecte metafoor is voor wat ik zoek in reizen: een plek die haar geschiedenis koestert zonder er een themapark van te maken. In een wereld waar authentieke ervaringen schaars worden, vormt deze bescheiden Vlaamse parel een welkome uitzondering – een reis terug in de tijd die nog niet is overgenomen door de massa’s.