De ochtendzon weerkaatst duizendvoudig op het wateroppervlak van Park van Luna terwijl ik mijn fiets parkeer bij de oostelijke oever. Heerhugowaard, deze Noord-Hollandse poldergemeente met 61.195 inwoners, verbergt een natuur-industrieel contrast dat je nergens anders in Nederland vindt. Op slechts 40 kilometer van het overvolle Amsterdam ligt een waterlandschap van 180 hectare dat bijna drie keer de omvang van Central Park heeft, maar waar ik op deze donderdagochtend slechts zeven andere bezoekers tel.
Europa’s grootste energieneutrale wijk nadert voltooiing
Als ik door de Stad van de Zon wandel, wordt het duidelijk waarom Heerhugowaard in 2025 krantenkoppen zal halen. Dit is de grootste energieneutrale Vinex-wijk van Europa, een project dat na jaren van ontwikkeling zijn voltooiing nadert.
De huizen hier zijn niet zomaar huizen. Ze vormen samen een levend organisme dat meer energie produceert dan het verbruikt. 85% van alle daken heeft zonnepanelen, strategisch gepositioneerd om het maximale uit de Nederlandse zon te halen.
“We noemen dit het ‘slapende groene wonder’,” vertelt een lokale architect die ik ontmoet bij het centrumplein. “Bezoekers verwachten futuristische gebouwen, maar onze revolutie zit in de onzichtbare systemen.”
De statistieken zijn verbazingwekkend. Deze gemeente kende een bevolkingsgroei van 16% sinds 2013, terwijl haar ecologische voetafdruk met 23% is verkleind. Het Park van Luna, een kunstmatig natuurgebied van 180 hectare, vormt het groene hart van deze transformatie.
Terwijl andere Nederlandse steden worstelen met overbevolking, heeft Heerhugowaard een perfecte balans gevonden tussen groei en leefbaarheid. De gemeente trekt jaarlijks minder dan 15.000 buitenlandse bezoekers, een fractie van wat vergelijkbare gemeenten ontvangen.
Dit Nederlandse polderstadje van 84.713 inwoners bezit 8,7 km² ruimte per 1.000 inwoners
Het Nederlandse Milton Keynes – maar beter
De parallellen met het Britse Milton Keynes zijn opvallend. Beide zijn planmatig ontworpen moderne steden die groen centraal stellen. Maar waar Milton Keynes bekend staat om zijn betonnen rotondes, heeft Heerhugowaard gekozen voor waterwegen en natuurlijke buffers.
Het resultaat is een stad die 10x meer vogelsoorten herbergt dan haar Engelse tegenhanger. Terwijl ik langs het meer fiets, tel ik binnen tien minuten zeven verschillende watervogels, waaronder een zeldzame roerdomp.
“Elke ochtend zit ik hier met mijn koffie. De stad verandert voortdurend, maar dit uitzicht, de reflectie van de zon op het water terwijl de dauw nog over het gras hangt – dat is tijdloos. Zelfs na twintig jaar wonen hier blijft dit moment magisch.”
De gemiddelde huizenprijs ligt hier nog steeds 17% lager dan in de omliggende gemeenten, ondanks de superieure leefkwaliteit. Heerhugowaard heeft bereikt wat veel moderne steden nastreven: duurzame groei zonder verlies van ziel.
Wat de reisgidsen je niet vertellen
Voor de beste ervaring, bezoek Heerhugowaard op een doordeweekse dag in augustus. Parkeer gratis bij de oostelijke ingang van Park van Luna en huur een fiets bij het bezoekerscentrum (€7,50 per dag).
Begin je dag met zwemmen in het kraakheldere meer, dat dankzij een geavanceerd filtersysteem een waterkwaliteit heeft die zelfs de strengste Europese normen overtreft. Tussen 10:00 en 12:00 uur is het water het warmst terwijl de drukte nog beperkt blijft.
Na een dag in de natuur is een bezoek aan Glowgolf een must. Deze overdekte fluorescerende minigolfbaan is uniek in de regio en biedt een verrassend inzicht in de lokale cultuur. De banen zijn ontworpen naar de originele waterpatronen van de polder.
Dit Nederlandse dorp van 4.206 inwoners verbergt Europas grootste heidespectakel sinds 300 jaar
Terwijl ik met de avondzon in mijn rug terugfiets naar mijn auto, realiseer ik me dat Heerhugowaard het soort bestemming is dat je zelden in reisgidsen vindt. Het is geen pronkstuk, geen toeristische trekpleister. Het is een plek die zichzelf heeft uitgevonden als leefbare toekomst – een toekomst die we allemaal zouden moeten ervaren voordat de rest van de wereld het ontdekt. Mijn dochter Emma zou de waterspeeltuin geweldig vinden, en Sarah’s camera zou verliefd worden op het gouden licht over de polders. Sommige bestemmingen schitteren niet omdat ze glimmend zijn, maar omdat ze echt zijn.