Ik sta bij een eeuwenoude Staphorster boerderij met groene luiken en rieten dak, terwijl zondagsochtendstilte over de straten hangt. Het is 8:30 uur en 17.973 inwoners houden de zondagsrust in ere – een ononderbroken traditie sinds de 17e eeuw. Nergens in Nederland ervaar je zo’n scherp contrast tussen traditie en moderne wereld. Sarah fotografeert een vrouw in traditionele zwarte klederdracht die vanuit haar huis naar de kerk wandelt, op 150 meter afstand van waar we staan. We zijn in Staphorst, 15 kilometer ten noorden van Zwolle, en ontdekken waarom dit dorp de verborgen parel wordt van 2025.
Waarom Staphorst 2025’s authentieke Nederlandse tijdcapsule wordt
Terwijl Giethoorn verdrinkt in massatoerisme, voorspellen toerisme-experts dat Staphorst in 2025 een doorbraak zal maken als dé bestemming voor reizigers die op zoek zijn naar authentieke tradities. Net als Brüggen in Duitsland wordt Staphorst een ontdekking voor slow travel-enthousiasten die ontsnappen aan de drukte.
“Steeds meer bezoekers zoeken oprechte ervaringen, niet geënsceneerd voor toeristen. Hier zien ze hoe lokale tradities nog echt geleefd worden,” vertelt een lokale museumgids mij tijdens mijn bezoek aan het Museum Staphorst.
De gemeente heeft een Visie Recreatie en Toerisme 2024 ontwikkeld die bewust inzet op kleinschalige, respectvolle bezoekers. Het doel: authentieke ervaringen bieden zonder de lokale levensstijl te verstoren. Met slechts 12% van het bezoekersaantal van Giethoorn blijft Staphorst vooralsnog onder de radar.
Terwijl ik door smalle straatjes wandel, valt me op dat Staphorst aanvoelt als een tijdcapsule zonder museumopstelling. In tegenstelling tot Nusa Lembongan, dat in 2025 als digitaal eco-paradijs in de krantenkoppen komt, bewaart Staphorst juist tradities uit vervlogen tijden.
Hoe 17.973 inwoners de tijd stilzetten zonder museumopstelling
Wat Staphorst uniek maakt, is dat het geen toeristisch schouwspel is maar een levende gemeenschap. Anders dan in Workum, waar 86 rijksmonumenten bewaard worden, bewaart Staphorst vooral levende tradities.
De Staphorster stolpen – traditionele boerderijen met hun kenmerkende groene luiken – zijn bewoond door families die er soms al generaties lang leven. Het dorp weigerde televisiemasten tot de jaren ’70, toen de rest van Nederland al lang naar het scherm gekluisterd zat.
Je hoort hier op zondag alleen vogels en kerkklokken. De zondagsrust is heilig. Geen winkels, geen auto’s, slechts mensen die naar de kerk wandelen. Het is alsof je honderd jaar teruggaat in de tijd.
De vergelijking met Amish-gemeenschappen in Pennsylvania dringt zich op, maar Staphorst is geen religieuze sekte. Het is een gemeenschap die vasthoudt aan tradities omdat ze dat willen, niet omdat het moet.
De zwarte klederdracht, die nog steeds door een kleine groep gedragen wordt, is misschien wel het meest opvallende visuele kenmerk. Deze unieke dracht is nergens anders in Nederland te vinden en maakt prachtige foto’s in de zachte ochtendzon.
Wat de reisgidsen je niet vertellen
De beste manier om Staphorst te ervaren is via de fietsroutes die door het landschap slingeren. Net zoals Dokkum zijn authentieke charme behoudt, biedt Staphorst rustige wegen waar je nauwelijks een toerist tegenkomt.
Bezoek bij voorkeur op dinsdag of donderdag, wanneer de lokale markten plaatsvinden. Kom vroeg, rond 8:00 uur, om de gemeenschap in actie te zien. Voor fietsliefhebbers biedt Staphorst rustige routes zoals Bokrijk, met als hoogtepunt de Veerpont Jonen die je naar de Weerribben-Wieden brengt.
Parkeer gratis bij het gemeentehuis en wandel vandaar door de hoofdstraat. De meeste inwoners spreken Engels, maar een simpele Nederlandse groet (“goedemorgen”) wordt gewaardeerd en opent deuren.
Voor een authentieke maaltijd raad ik Eetcafé Het Vergulde Ros aan, waar traditionele Nederlandse gerechten worden geserveerd voor €15-20 per persoon.
Een ervaring die je bijblijft
Terwijl Emma enthousiast foto’s maakt van de geometrische patronen op boerderijdeuren, besef ik dat Staphorst niet zozeer een bestemming is als wel een ervaring. Het is een plek waar tijd een andere betekenis heeft – waar tradities niet in stand worden gehouden voor toeristen, maar voor de gemeenschap zelf.
In een wereld die steeds sneller draait, biedt Staphorst een zeldzame kans om te vertragen en te observeren hoe een gemeenschap trouw blijft aan haar wortels. Als een windmolen die standvastig draait terwijl de wereld verandert, blijft Staphorst zichzelf – en dat maakt het juist zo bijzonder voor 2025.