De zonnestralen glijden over het groene coulisselandschap terwijl ik over een smal landweggetje rijd. Een vergeten hoek van Nederland ontvouwt zich voor me. Welkom in Lochem, een gemeente met 34.314 inwoners verspreid over 215 vierkante kilometer Achterhoeks paradijs. Als “Wandelgemeente van het Jaar 2022” heeft dit verborgen juweel van Gelderland iets wat de meeste populaire bestemmingen missen: authenticiteit zonder massatoerisme. Terwijl ik mijn auto parkeer bij de Gudulakerk, realiseer ik me dat deze plek op het punt staat om in zomer 2025 de wandelkaarten van Europa te herschrijven.
Waarom Lochem de nieuwe wandeltrend van 2025 gaat bepalen
Met haar titel als Wandelgemeente van het Jaar heeft Lochem al bewezen wat wandelaars stilletjes wisten. Maar wat deze zomer anders maakt, is de perfecte storm van factoren. De gemeente heeft recent 42 kilometer aan nieuwe wandelroutes toegevoegd die het beste van het coulisselandschap ontsluiten.
Deze routes sluiten naadloos aan bij de Achterhoekse Silo Art Tour, een innovatieve kunstroute waarbij graansilo’s zijn omgetoverd tot gigantische kunstwerken. Het contrast tussen eeuwenoude landschappen en hedendaagse kunst creëert een unieke ervaring die nergens anders te vinden is.
Wat Lochem onderscheidt van vergelijkbare Nederlandse plattelandsgebieden zoals Hollands Kroon met zijn authentieke polderlandschap, is de combinatie van kunst en natuur. Waar veel landelijke gebieden één troef uitspelen, mengt Lochem moeiteloos middeleeuwse architectuur, moderne kunst en ongerepte natuur.
Een landschap dat zijn gelijke niet kent
Het coulisselandschap van Lochem doet denken aan het Duitse Weserbergland, maar heeft een uitgesproken Nederlands karakter. De licht glooiende heuvels worden doorsneden door de Berkel, een rivier die het gebied een natuurlijke levensader geeft. In tegenstelling tot Druten, dat 25% groeide sinds 1996, heeft Lochem zijn groei gebalanceerd met natuurbehoud.
“Je kunt hier uren wandelen zonder iemand tegen te komen. De combinatie van bossen, velden en historische landgoederen maakt elke wandeling een ontdekkingstocht. Het is Nederland op zijn best, maar zonder de drukte.”
Het Sterrenbos bij Kasteel Ampsen is exemplarisch voor de verborgen schatten hier. De lanen vormen een perfect sterpatroon vanuit de lucht gezien – een architectonisch hoogstandje dat de meeste bezoekers volledig missen omdat het alleen vanuit vogelperspectief zichtbaar is.
Zelfs in vergelijking met steden als Maastricht met zijn 1.677 rijksmonumenten, biedt Lochem een andere soort rijkdom: een levend landschap waar cultuur en natuur versmelten in plaats van verstenen in monumenten.
Wat de reisgidsen je niet vertellen
De optimale manier om Lochem te verkennen is via de fietsknoppuntenroutes die je langs de mooiste plekken leiden. Begin bij het VVV-kantoor waar je voor slechts €2,50 een gedetailleerde fietskaart kunt krijgen met daarop alle knooppunten.
Bezoek Lochem bij voorkeur op een doordeweekse ochtend wanneer het licht perfect is voor fotografie en de wandelpaden bijna verlaten zijn. Het Berkelzomp-varen is een ervaring die je niet mag missen – deze traditionele platte boten varen tussen april en oktober en geven een uniek perspectief op het landschap.
Voor wie dieper wil duiken in de lokale cultuur: het historische dorpje Laren (niet te verwarren met het Gooise Laren) heeft een prachtige oude molen en verscheidene boerderijwinkels waar je rechtstreeks bij de producent kunt kopen. Zoals ook bij Oude Pekela met zijn 17e-eeuwse veenkolonie, draait het hier om authenticiteit zonder opsmuk.
Terwijl de zomeravond valt en ik met Sarah via videochat de foto’s van vandaag deel, voel ik de bijzondere energie van deze plek. Lochem vertegenwoordigt een Nederland dat steeds zeldzamer wordt: een plek waar natuur, geschiedenis en kunst samenkomen zonder onder te sneeuwen in commercie. Zoals de Achterhoekers zeggen: “Nöast de tied” – naast de tijd. In een wereld die steeds sneller draait, is dat misschien wel het kostbaarste wat een reiziger kan vinden.