De zon speelt met de grijze stenen van Mersch Castle terwijl ik door de eeuwenoude poort stap. Ik ben net aangekomen in Mersch, een Luxemburgse gemeente van 10.519 inwoners die het geografische hart van dit kleine maar fascinerende land vormt. Wat mij direct opvalt is hoe deze bescheiden plaats een verborgen geheim bewaart dat de meeste Europese reizigers missen: de legendarische “Vallée des Sept Châteaux” – een 26 kilometer lange route die zeven middeleeuwse kastelen verbindt in één compacte vallei.
De verborgen kastelenroute die Europa’s elite nog moet ontdekken
Mersch vormt het perfecte startpunt voor wat misschien wel Europa’s meest onderschatte culturele route is. Binnen deze gemeente alleen al vind je twee historische kastelen, waaronder het 13e-eeuwse Mersch Castle dat nu als gemeentehuis fungeert, en het indrukwekkende Pettingen Castle op slechts 3 kilometer afstand.
Wat deze plek zo bijzonder maakt is de ongelooflijke dichtheid aan middeleeuwse architectuur. Terwijl ik door de vallei rijd, realiseer ik me dat je hier zeven kastelen binnen 26 kilometer kunt bezoeken – een concentratie die zelfs de beroemdste kastelenroutes in Duitsland of Frankrijk overtreft.
Net zoals dit Oostenrijkse dorp dat Europa’s grootste koninklijke mysterie bewaart, heeft Mersch een fascinerende adellijke geschiedenis die verrassend goed bewaard is gebleven. Sommige kastelen zijn volledig gerenoveerd, andere romantische ruïnes, maar allemaal vertellen ze hun eigen verhaal.
Het meest verrassende element is echter niet de kastelen zelf, maar wat ertussen ligt. De gemeente huisvest het Nationaal Literatuurcentrum van Luxemburg, een culturele instelling die de literaire ziel van dit kleine land bewaart. Deze onverwachte combinatie van middeleeuwse architectuur en literaire excellentie maakt Mersch uniek in Europa.
Een alternatief voor Luxemburg-stad dat de massa’s ontwijkt
Waar deze Nederlandse stad met 1.677 rijksmonumenten toont dat historische dichtheid niet onopgemerkt blijft, geniet Mersch nog van relatieve rust. Op slechts 15 kilometer van de drukke hoofdstad ligt deze oase van authenticiteit.
Wandelend door de smalle straten, voel ik dezelfde middeleeuwse charme als in het Duitse Rothenburg ob der Tauber, maar zonder de eindeloze touringcars en selfie-stokken. De gemeente met haar drie samenvloeiende rivieren – de Alzette, Mamer en Eisch – creëert een natuurlijke driehoek die perfect is voor rustige wandelingen.
“We komen hier al jaren elke zomer. Terwijl iedereen in de rij staat bij de bekende bezienswaardigheden in Luxemburg-stad, hebben wij hier zeven kastelen praktisch voor onszelf. Het is Europa’s best bewaarde geheim.”
Het meest opvallende verschil met andere toeristische hotspots is de menselijke schaal. Terwijl ik het historische Pettingen Castle bezoek, ben ik de enige bezoeker. De beheerder neemt 45 minuten de tijd om mij persoonlijk rond te leiden – iets wat in populairdere bestemmingen ondenkbaar zou zijn.
Ook net als dit Belgische stadje van 11.371 inwoners met zijn unieke landschap, toont Mersch hoe kleine gemeenschappen soms de meest verrassende culturele schatten bewaren.
Wat de reisgidsen je niet vertellen
De beste manier om de kastelenroute te verkennen is met de auto, beginnend bij Mersch Castle in het centrum van de stad. Parkeer gratis op het centrale plein en neem de routekaart mee bij het toeristenbureau dat om 9:00 uur opent.
Bezoek tijdens de Nationale Feestdag (22 juni 2025) voor een bijzondere ervaring. Dit jaar zijn er speciale vieringen vanwege het 25-jarig jubileum van de Groothertog, inclusief nachtelijke verlichtingen van alle zeven kastelen – een spectaculair schouwspel dat slechts één keer per 25 jaar plaatsvindt.
Voor literatuurliefhebbers is het Nationaal Literatuurcentrum op dinsdag en donderdag het levendigst, met openbare lezingen in het Engels die vaak niet in officiële programma’s staan vermeld. Vraag lokaal naar de “Schreifatelier” (schrijfworkshop) voor een authentieke culturele ervaring.
De lokale legende van de “Draak van Mersch” wordt levend gehouden in het jaarlijkse zomerfestival, compleet met middeleeuwse feestelijkheden en kostuumdrama’s die zelden door buitenlandse bezoekers worden ontdekt.
Na drie dagen in Mersch vertrek ik met het gevoel dat ik een zeldzaam juweel heb ontdekt. Terwijl mijn dochter Emma enthousiast over de drakenverhalen vertelt, en Sarah de perfecte kasteelarchtectuur fotografeert, weet ik dat we een bestemming hebben gevonden die het echte Europa weerspiegelt – een plek waar geschiedenis, cultuur en natuur samenkomen, nog niet overweldigd door massatoerisme. In een continent waar authentieke ervaringen steeds zeldzamer worden, blijft Mersch een kostbare uitzondering.